به نقل از «جماران»

شطرنج خطرناک ایران و آمریکا در منطقه/ طرح واشنگتن برای بازگشت به موازنه قدرت در غرب آسیا چیست؟

تاریخ انتشار: ۱۰ بهمن ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۶۳۹۵۷۸

به گزارش جماران، لئون هادار از اعضای ارشد برنامه خاورمیانه موسسه تحقیقات سیاست خارجی در تازه ترین نوشتار برای این موسسه به بررسی تنش میان ایران و ایالات متحده پرداخته و می نویسد که واشنگتن باید در بازی شطرنج با تهران مراقب تبعات تکان دادن هر یک از مهره ها باشد:

امروز  در یک سطح، جنگ غزه را می توان دور دیگری از نبرد بین اسرائیل و فلسطین، یا مرحله ای از مبارزه صد ساله بین یهودیان و اعراب بر سر قلمرو فلسطین یا سرزمین اسرائیل دانست.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

اما این بار خطر این است که جنگ بین حماس و اسرائیل نمی تواند به عنوان یک درگیری قومی - مذهبی محلی مهار شود. نقشی که جمهوری اسلامی ایران در این میدان ایفا کرده  می تواند منجر به منطقه ای شدن درگیری در قالب یک رویارویی نظامی بین اسرائیل به عنوان یک قدرت هسته ای و ایران شود که به توانایی نظامی هسته ای خود نزدیک شده است.

حداقل، حمله حماس موازنه قوا در خاورمیانه را به سمت ایران و نیروهای نیابتی آن تغییر داده و در عین حال موقعیت ایالات متحده و شرکای آن را تضعیف کرده است. همزمان گزارش‌هایی منتشر شد مبنی بر اینکه تهران در هفته‌های اخیر تولید اورانیوم خود را به‌طور قابل‌توجهی افزایش داده و این نگرانی‌ها را زنده کرده که ممکن است سرعت ایران به سمت توانایی ساخت چندین سلاح هسته‌ای افزایش یابد.

شکست در ممانعت از تلاش ایران برای رسیدن به برتری منطقه‌ای، یک ضرر ژئوپلیتیکی برای ایالات متحده و تضعیف موقعیت جهانی آن نسبت به چین و روسیه خواهد بود. سناریویی که می تواند برای آمریکا کابوس باشد شامل موفقیت ایران و نیروهای نیابتی آن در برقراری موازنه قدرت جدید در خاورمیانه است که تحت آن اسراییل آسیب دیده است، حماس نابود نمی شود و عادی سازی روابط بین اسرائیل و عربستان سعودی به بن بست می رسد. در حالی که همه اینها لزوماً به معنای "پیروزی" ایران نیست اما به تهران نفوذ بیشتری می بخشد.

نویسنده این مطلب در ادامه ادعا می کند که حزب الله با هماهنگی با ایران، به حملات خود به اهداف اسرائیل ادامه داده است. ایران شروع به ارائه اطلاعات و تسلیحات به متحدان حوثی خود در یمن کرد در حالی که آنها شروع به هدف قرار دادن کشتی‌ها از جمله کشتی‌های تجاری در حال عبور از دریای سرخ کرده بودند. در ابتدا، دولت بایدن از پاسخ دادن به حملات نیروهای نیابتی ایران علیه نیروهای آمریکایی در سوریه و عراق، یا در مورد تهدید حوثی ها برای کشتیرانی بین المللی، از طریق واکنش مستقیم نظامی خودداری کرد.

برخی معتقدند که این خودداری بایدن می تواند از جانب ایران به ضعف آمریکا تعبیر شود . علی رغم لفاظی های بایدن و استقرار تجهیزات آمریکایی در خاورمیانه، رئیس جمهور آمریکا نگران احتمال مداخله نظامی مستقیم آمریکا و ایران است. این می تواند به جنگ با ایران در زمانی منجر شود که ایالات متحده در اوکراین در حال مقابله با روسیه و نگران تهدید حمله چین به تایوان است.

ایران همچنین متوجه این نکته است که ایالات متحده منابع نظامی برای جنگیدن در سه جبهه را ندارد و مردم آمریکا نمی‌خواهند به باتلاق جدیدی در خاورمیانه کشیده شوند.

سرانجام پس از هفته‌ها هشدار درباره اقدام نیروهای حوثی در دریای سرخ که «مسیرهای تجاری دریایی حیاتی را تهدید می‌کردند»، ایالات متحده و بریتانیا در اواسط ژانویه واکنش نشان دادند. نیروی دریایی ایالات متحده ده ها موشک کروز را از دریای سرخ به سمت یمن شلیک کرد، در حالی که جت های بریتانیایی بمب های هدایت لیزری را به سمت اهداف منتخب پرتاب کردند.

ظاهراً صبر و ترس جو بایدن از تشدید تنش به پایان رسیده است. این حملات تا حدی به این هشدار اعتبار بخشید که حوثی‌ها اگر به فعالیت های نظامی  خود ادامه دهند با «عواقبی» مواجه خواهند شد. اما با ادامه حملات حوثی‌ها به کشتی‌رانی در دریای سرخ، مشخص نیست که آیا این کار را کرده‌اند یا خیر.

نکته این است که به نظر می رسد مقامات ایرانی معتقدند تشدید درگیری در خاورمیانه هزینه های آمریکا و غرب را بدون خطر جنگ گسترده تر، افزایش می دهد. از منظر آنها، ادامه تشدید درگیری مقرون به صرفه خواهد بود، زیرا ایالات متحده هرگز اقداماتی را انجام نخواهد داد که خطر جنگ با ایران را ایجاد کند.

به نوعی، سیاست های آمریکا در طول جنگ غزه ناشی از علاقه به جلوگیری از جنگ با ایران بوده است: فشار بر اسرائیل برای اجتناب از رویارویی نظامی تمام عیار با حزب الله، محدود کردن عملیات نظامی آن در نوار غزه.

در نهایت، ایالات متحده مایل است اسرائیل قدرت نظامی حماس را نابود کند و قدرت حزب‌الله را از بین ببرد، اما اسرائیل را از برداشتن گام‌هایی برای انجام این کار باز می‌دارد، زیرا این اقدام ها می تواند درگیری در منطقه را تشدید کند.

در عین حال، مقامات دولت بایدن بر این باورند که موثرترین راه برای آنها برای بازگشت به موازنه قدرت پیش از 7 اکتبر در خاورمیانه، همانگونه که جیک سالیوان مشاور امنیت ملی در جریان سخنرانی در داووس پیشنهاد کرد، رسیدن به موازنه قدرت است. آتش بس در جنگ غزه و به دنبال آن آغاز یک ابتکار دیپلماتیک. بر اساس چنین طرح دیپلماتیکی، اسرائیل و عربستان سعودی روابط خود را به عنوان بخشی از فرآیندی عادی می کنند که شامل توافق اسرائیل برای ایجاد یک کشور مستقل فلسطینی و تعهد سعودی ها برای بازسازی اقتصاد غزه می شود.

این طرح چیزهای زیادی را فرض می کند که لزوماً قرار نیست اتفاق بیفتد. آیا می توان حماس را در این روند خلع سلاح و به حاشیه راند؟ آیا فلسطینی‌ها می‌توانند رهبری جدید و مؤثری داشته باشند که با اسرائیل کار کند؟ آیا  دولت اسرائیل با ایجاد یک کشور مستقل فلسطینی در مرزهای خود موافقت خواهد کرد.

و شاید مهم‌تر از منظر بازی شطرنج ژئواستراتژیک بین واشنگتن و تهران: چگونه ایرانی‌ها و نیروهای نیابتی آنها ترتیباتی را می‌پذیرند که به ایالات متحده اجازه می‌دهد موقعیت خود را در خاورمیانه مجدداً تثبیت و آنچه را که آنها برد 7 اکتبر می‌دانند معکوس کند؟

در هر صورت، در اواخر ژانویه نگرانی‌های بسیاری در واشنگتن به چشم می خورد که زد و خورد غیرمستقیم ایران و ایالات متحده می تواند مقدمه یک جنگ منطقه ای گسترده تر باشد. شاید حق با جیک سالیوان بود وقتی گفت:  ما باید در برابر این احتمال که در واقع به جای حرکت به سمت تنش زدایی، در مسیری از تشدید تنش قرار بگیریم که نیازمند مدیریت باشد، مراقب باشیم.

سوال اینجاست که چطور می توان در بازی شطرنج با ایران هم دست برتر را حفظ کرد هم مطمئن بود که قرار نیست مهره های بیشتری را از دست داد.

منبع: جماران

کلیدواژه: انتخابات مجلس لیگ برتر طوفان الاقصی ایران و آمریکا حوثی های یمن جنگ غزه 2023 انتخابات مجلس لیگ برتر طوفان الاقصی نیروهای نیابتی ایالات متحده موازنه قدرت دریای سرخ

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.jamaran.news دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «جماران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۶۳۹۵۷۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

ضد حمله آمریکا به توسعه روابط ایران با شرق | فشار بر مالزی

همشهری آنلاین - گروه سیاسی: آمریکا و اروپا در جریان حمله هوایی رژیم صهیونیستی به کنسولگری ایران در دمشق و پاسخ ایران به این حمله، به دنبال تحریم‌های اقتصادی شدیدتری علیه ایران برآمده‌اند. این اقدام ناعادلانه تشدید فشارها بر متحدان ایران را هم دنبال می‌کند و از این طریق به دنبال منزوی ساختن ایران در روابط اقتصادی خود با کشورهای شرق و جنوب شرق آسیاست. در بخشی از این حرکت مرموزانه، کاخ سفید با ادعای وساطت نفتی مالزی در فروش نفت ایران به چین، در پی بر هم زدن روابط این کشورهای آسیایی برآمده است.

مالزی در مواضع ضد اسرائیلی به‌ویژه در جریان جنگ اخیر حماس و رژیم صهیونیستی نقش پررنگی از خود نشان داده است. تنها یک روز پس از حمله حماس به اسرائیل در ۷ اکتبر، وزارت خارجه مالزی بیانیه‌ای منتشر کرد که در آن از دولت اسرائیل به عنوان «دولت آپارتاید» یاد کرد که فلسطینی‌ها را تحت «اشغال، محاصره و رنج طولانی‌مدت غیرقانونی» قرار می‌دهد.

ایران در حال حاضر سومین شریک تجاری بزرگ مالزی در خاورمیانه پس از امارات متحده عربی و عربستان سعودی است. مهمتر از آن، مالزی مدت‌هاست که یکی از معدود کشورهایی است که شهروندان ایرانی می‌توانند بدون ویزا به این کشور سفر کنند، شرایطی که اقامت حدود ۲۰۰ هزار ایرانی از جمله صاحبان مشاغل، گردشگران و دانشجویان دانشگاه‌های انگلیسی زبان در این کشور را رقم زده است.

در موج فشارهای اروپایی برای تحریم سپاه پاسداران، گزارش‌های مشابه مدعی نفوذ سپاه پاسداران به تمام حوزه جنوب شرق آسیا شدند و به فضاسازی‌ها در این خصوص دامن زدند.

اندیشکده واشنگتن با طرح این موضع ضدایرانی که «مالزی محیطی مناسب برای فروش غیرقانونی نفت ایران است و تهران را قادر می‌سازد تا از تحریم‌های آمریکا فرار کند»، مدعی شد «مالزی با برچسب‌گذاری مبدأ محموله‌ها به‌نام کشور طرف سوم مانند عمان، امارات و خود مالزی، مبدأ محموله را پنهان می‌کند. به طور مشخص، چین در نوامبر ۲۰۲۳ رکورد واردات ۱.۲ میلیون بشکه در روز نفت از کوالالامپور را ثبت کرد که دو برابر مقدار نفتی است که مالزی تولید می‌کرد (حدود ۶۰۰ هزار بشکه در روز). در همین حال، صادرات ماهانه نفت ایران - که ۹۱ درصد آن به چین می‌رود - در اوت گذشته (مردادماه ۱۴۰۲) به بالاترین حد تخمین زده شده در پنج سال گذشته رسید.»

ایالات متحده بارها به دنبال محدود کردن روابط رو به رشد کوالالامپور با ایران از طریق تحریم نهادهای مختلف مستقر در مالزی بوده است. در فوریه ۲۰۲۳، وزارت خزانه‌داری سه شرکت در مالزی و سنگاپور را به تسهیل فروش و حمل میلیون‌ها دلار نفت و مواد پتروشیمی از طرف یک شرکت با ارتباطات شناخته شده با ایران متهم کرد. در ماه دسامبر، چهار شرکت دیگر در مالزی و یک شرکت در اندونزی به دلیل مشارکت در تسهیل برنامه هواپیماهای بدون سرنشین ایران تحریم شدند.

موسسه واشنگتن درباره اقدامات خصمانه آمریکا در تشدید فشارها بر ایران و درگیر کردن مالزی در این مسئله نوشته است «در مورد اقدامات کوالالامپور علیه اسرائیل و در حمایت از حماس، دولت بایدن تاکنون اقدامات خود در این زمینه را محدود به اخطارهای دیپلماتیک وزارت خارجه ایالات متحده و احضار سفیر مالزی در واشنگتن کرده است. ایالات متحده بیشترین توجه خود را معطوف به اقدامات تنبیهی و پیشدستانه در نقاطی کرده است که تصمیمات مالزی به‌طور مستقیم اهداف ایالات متحده را تهدید می‌کند، مانند تسهیل فروش غیرقانونی نفت ایران و ایجاد فضای مناسب برای فرار از تحریم‌ها.»

کد خبر 847278 برچسب‌ها ایران و آمریکا خبر ویژه ایران و مالزی